Serwis kompetencji międzykulturowych

Za pomocą pedagogiki przeżyć i gry miejskiej, czyli mieszanki gier RPG i harcerskich podchodów odbywającej się w czasie rzeczywistym, uczniowie niczym pionki poruszają się po planszy miasta i wykonują zadania badawcze w celu zrealizowania powierzonej im misji – dzięki kojarzeniu miejsc, faktów, błyskawicznemu rozwiązywaniu zagadek, a przede wszystkim walcząc z czasem, zawsze z góry określonym. 

Najpierw uczestnicy projektu wraz z przewodnikiem zwiedzili miasto, poznając jego historię, kulturę oraz topografię.

Uczestnicy pracowali w  5 grupach sześcioosobowych, do których zostali przydzieleni podczas gry miejskiej w Krakowie, w tych grupach będą pracować do zakończenia projektu.

Uczestnicy otrzymali mapę centrum Kolonii, reguły gry, krótki opis związków bohatera gry z Kolonią. Zważywszy na fakt, iż uczestnicy nie znają miasta, gra miejska został uzupełniona o pracę  metodą ścieżki. Zadaniem uczestników było zaliczenie wszystkich miejsc kontrolnych oraz wykonanie w każdym miejscu zadania lub zadań. Zadania dotyczyły zarówno biografii i osiągnięć Konrada Adenauera, oraz kultury i historii Niemiec, jak i wpływu Niemiec na integrację europejską. Niektóre zadania stanowiły podsumowanie wcześniej zebranych wiadomości na temat miejsc pamięci i wpływu Józefa Retingera na integrację europejską.  

Stacje gry miejskiej:

mapa gry miejskiej

• Balduinstrasse 6 - tutaj stał budynek, w którym w dniu 5 stycznia 1876 roku urodził się Konrad Hermann Joseph Adenauer jako trzecie dziecko Johanna Konrada i Heleny Adenauer. Ojciec Adenauera pracował jako urzędnik w administracji wymiaru sprawiedliwości w Sądzie Apelacyjnym. W XIX wieku za budynkiem znajdował się duży ogród. Budynek został zupełnie zniszczony w czasie II wojny światowej. Obecnie znajdują się tutaj dwie tablice upamiętniające – pierwsza z nich zawiera profil twarzy Adenauera, a druga – krótką informację odnośnie daty i miejsca jego narodzin.

• Amerika Haus – Apostolenstr (byłe Gymnasium an der Apostelnkirche – Gimnazjum przy Kościele Apostołów) – za początkową edukację Konrada Adenauera, jak również jego rodzeństwa, odpowiadał jego ojciec – Johann Konrad Adenauer. Kiedy Konrad miał pięć-sześć lat ojciec uczył go wieczorami w domu. Wystawił mu również  pierwsze świadectwo w dniu 13 kwietnia 1881 roku. Intensywna nauka w domu sprawiła, że Konrad od razu poszedł do drugiej klasy w mieszczącym się tutaj wówczas Gimnazjum przy Kościele Apostołów. Była to szkoła dla chłopców. Uczęszczał do niej do 1885 roku, później zaś został przyjęty do Królewskiego Katolickiego Gimnazjum przy Kościele Apostołów.

Obecnie w budynku, gdzie mieściła się pierwsza szkoła Adenauera, znajduje się Amerika – Haus - organizacja, której celem jest wspieranie dialogu niemiecko-amerykańskiego, działa na rzecz tworzenia współpracy amerykańsko-niemieckiej w obszarze kultury, gospodarki. Organizuje wykłady, konferencje, ale też i przedsięwzięcia o charakterze artystycznym.

• Kościół św. Apostołów: Neumarkt 30 - romański kościół, który został najprawdopodobniej założony w IX wieku. W czasie II wojny światowej został zniszczony przez siły RAFu, jego odbudowa trwała do lat siedemdziesiątych. Znajduje się tutaj dzwon poświęcony Janowi Pawłowi II.

Adenauer był mocno związany z tym kościołem, jako że należał do jego rodzinnej parafii. Jako dziecko co niedziela uczestniczył tutaj wraz z swoimi rodzicami i rodzeństwem we mszy. Adenauer został wychowany w duchu religijnym – katolickim. Przez całe życie był praktykującym katolikiem. Z katolicyzmem politycznym była związana pierwsza partia polityczna, do której należał – Partia Centrum. Po II wojnie światowej, jako jedna z kluczowych postaci przy zakładaniu partii CDU, optował za międzywyznaniowym charakterem nowej partii, co zostało zrealizowane.

• Ratusz: Rathausplatz - tutaj mieściło się biuro nadburmistrza Kolonii. Funkcję tę Adenauer sprawował przez 16 lat. Z wykształcenia Adenauer był prawnikiem. Jego losy życiowe sprawiły jednak, że zamiast praktyki prawniczej zaangażował się w działalność publiczną. Jego ślub z Emmą Weyer w 1904 roku stanowił w tym kontekście kamień milowy, bowiem małżeństwo to umożliwiło mu kontakty z lokalnymi działaczami społecznymi i politycznymi. W 1906 roku został wybrany do Rady Miasta, a trzy lata później – stał się jej przewodniczącym. Dzięki temu awansowi został także zastępcą ówczesnego nadburmistrza Kolonii – Maxa Wallraffa, który był wujkiem jego żony. W czasie I wojny światowej, Adenauer odpowiadał za organizację dostaw żywności, co zostało uznane za jego sukces. W jego życiu pojawiły się jednak trudności – najpierw w 1916 roku zmarła jego żona, a rok później, sam stał się uczestnikiem wypadku samochodowego, przez co przez kilka miesięcy przebywał w szpitalu, a potem w sanatorium. Śladem po tym wypadku były zniekształcenia twarzy.  W 1917 roku Wallraff został powołany na urząd w Berlinie, w związku z czym Adenauer objął stanowisko nadburmistrza miasta. W czasie gdy Adenauer sprawował ten urząd, celem jego działań było uczynienie z Kolonii zachodniej metropolii. Należy przy tym zauważyć, że ze względu na postanowienia Traktatu Wersalskiego, był to bardzo trudny okres dla Kolonii. Adenauer doprowadził tymczasem do wybudowania na terenie miasta uniwersytetu, przekształcenia miejskich fortyfikacji w pas zieleni, wybudowania portu na Renie, wybudowania mostu na Renie, a także do uruchomienia nowych inwestycji, w tym fabryki Forda.

Po I wojnie światowej działał na rzecz utworzenia Federalnego Państwa Nadrenii, które miało być odłączone od Prus. Nie wcielił jednak tego pomysłu w życie. Główną przesłanką uniezależnienia Nadrenii i wprowadzenia na jej terenie neutralnego pasa miało być uspokojenie Francji, która obawiała się remilitaryzacji regionu.

W 1929 roku Adenauer został wybrany na drugą kadencję. Niemniej przejęcie władzy przez nazistów w dniu 1933 roku przerwało okres sprawowania przez niego funkcji nadburmistrza. W dniu 13 marca został wyrzucony z budynku ratusza. Przyczyną tego był konflikt, jaki pojawił się pomiędzy nim a Adolfem Hitlerem. Nawet kiedy partia Centrum poparła Hitlera, on wyrażał sprzeciw wobec tej decyzji. Kiedy Hitler jako nowy kanclerz przybył do Kolonii w lutym 1933 roku, Adenauer zdecydował, że nie będzie uczestniczył w ceremonii przywitania, która odbyła się na lotnisku. NSDAP odebrała to słusznie jako krytykę nowego rządu ze strony Adenauera. Z niezadowoleniem nazistów spotkał się również fakt, że Adenauer podjął decyzję o ściągnięciu z mostu Hohenzollernów flag ze swastykami.  

Po tym jak Adenauer został zmuszony do opuszczenia zajmowanego stanowiska, a także oddania całego majątku NSDAP, przez jakiś czas przebywał w Berlinie, a następnie znalazł schronienie w klasztorze Marii Laach, który również mieści się w Kolonii. Do czynnej polityki mógł powrócić dopiero do zakończeniu II wojny światowej.

W 1945 roku ponownie został przez amerykańskie władze mianowany nadburmistrzem miasta. Niedługo jednak rządził Kolonią. Po tym jak popadł w konflikt z Brytyjczykami, którzy przejęli Nadrenię jako ich sferę okupacyjną, zaangażował się w działalność CDU, co w rezultacie przyniosło sukces jemu i jego partii w wyborach parlamentarnych w 1949 roku.    

Niedaleko kościoła znajdował się dom rodzinny Adenauera, a także jego pierwsza szkoła.

• Targi Kolońskie w Deutz - decyzja o utworzeniu na terenie Kolonii hal targowych została podjęta przez Radę Miasta w 1922 roku. Inicjatorem tego pomysłu był Konrad Adenauer. Pierwsze targi kolońskie w halach w Deutz zostały otwarte w dniu 11 maja 1924 roku. Na uroczystość tę przyjechał ówczesny prezydent Republiki Weimarskiej Friedrich Ebert, jak również kanclerz – Wilhelm Marx. Adenauer wygłosił tutaj przemówienie, w którym wskazywał, że Targi Kolońskie narodziły się w trudnym dla Europy okresie. Mówił, że ich rolą powinno być zatem wspieranie porozumienia pomiędzy Niemcami i innymi państwami Europy Zachodniej na polu gospodarczym, jak również wspieranie pokoju europejskiego, pojednania pomiędzy narodami.

Targi te jednak pełniły odmienną rolę w kolejnych latach. Po rozpoczęciu II wojny światowej zmieniło się bowiem zupełnie przeznaczenie hal targowych. Na jesieni 1939 roku zostali tutaj umieszczeni przez nazistów pierwsi więźniowie. Pod koniec 1941 roku hala zaczęła służyć jako zbiorczy obóz koncentracyjny. Od 1940 roku znajdował się tutaj również obóz przejściowy dla Żydów, Romów i Sinti, którzy stąd byli wysyłani do obozów w Polsce.

Tutaj też w sierpniu 1944 roku został zamknięty Konrad Adenauer. Oskarżono go o związki z grupą z Kreisauer Kreis, która w dniu 20 lipca 1944 roku pod przywództwem Clausa von Stauffenberga podjęła próbę nieudanego zamachu na Hitlera. Stamtąd Adenauer miał być wysłany do obozu koncentracyjnego w Buchenwaldzie. Uniknął jednak tego dzięki pomocy jednego z kapo, który zasugerował mu, by symulował chorobę. Został wysłany do szpitala Hohenlind, skąd uciekł do Nistermühle koło Hachenbergu w Westerwaldzie. Niemniej, decyzja o ucieczce okazała się tragiczn dla jego rodziny. Gestapo aresztowało żonę Adenauera. Pod wpływem silnych nacisków psychologicznych, w tym zaś przede wszystkim pod groźbą aresztowania ich dwóch córek, Gussi wyznała, gdzie ukrywał się jej mąż. Ten został wówczas ponownie aresztowany i tym razem umieszczony w Brauweiler, niedaleko Köln. Gussi ciężko to przeżyła, podjęła próbę samobójczą. Doświadczenie to pozostawiło trwały uszczerbek na jej zdrowiu. Zmarła niedługo później, w 1948 roku. Adenauer zaś dzięki interwencji syna, Maxa, został zwolniony w listopadzie 1944 roku. Powrócił wówczas do Rhöndorf, gdzie żył do zakończenia II wojny światowej. 

Obecnie u podnóża wieży hal znajduje się pomnik, który upamiętnia okres, w którym hala była wykorzystywana jako obóz.

Po zakończeniu gry każda grupa rozliczyła się z efektów swojej wędrówki po Kolonii.

Galeria zdjęć